Ukrayna’nın Rusya topraklarına girerek başlattığı Kursk operasyonu, pek çok nedenden dolayı dünyaya birincileri yaşatıyor. Ukrayna ordusunun 6 Ağustos’ta Rusya’nın Kursk bölgesinde başlattığı operasyon, hem dünyayı hem de Rusya’yı epeyce şaşırttı. Kursk bölgesinde yaklaşık 1000 kilometrekarelik bir toprağı ele geçiren Ukrayna ordusu, bu bölgede denetimini sürdürüyor.
Bu operasyon, Rus toprağının İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra birinci kere ‘işgal edilmiş’ olduğu manasına da geliyor ve 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşında kıymetli bir dönüm noktasına işaret ediyor. Bu birebir vakitte Rusya’nın bir nükleer güç olduğundan beri karşılaştığı birinci askeri işgal.
CAYDIRICILIK YOK MU?
Dünyanın en büyük nükleer gücünün kendi topraklarının işgal altında olması elbette çok sayıda enteresan soruyu da akıllara getiriyor. Bunların en öne çıkanı ise ‘nükleer caydırıcılık’ fikrinin artık geçerli olup olmadığı. Çünkü Ukrayna’da savaşın başlamasından beri çok sayıda haberin konusu olan Rusya’nın nükleer tehditleri, artık daha az lisana getiriliyor. Rusya’nın nükleer tehditlerine bahis ettiği çok sayıda kırmızı çizgi ise çoktan aşılmış durumda.
Askeri analistler, Rusya’nın nükleer silahları nedeniyle ‘saldırılamaz’ olduğu fikrinin yanlış olduğuna dikkat çekerken, Ukrayna’nın ‘aslında hiç var olmayan bir bariyeri’ aştığını tabir ediyor. Bu durumun ortaya çıkmasının bir nedeni Ukrayna’nın nükleer silahlara sahip olmaması. Yani, hiçbir vakit Rusya’ya nükleer bir cevap veremeyecek olması. Bu durum, esasen kendisinden çok daha kısıtlı imkanlara sahip bir ülkeye karşı savaş başlatması nedeniyle dünyanın ağır baskısı altında olan Rusya’nın, Ukrayna’ya karşı nükleer silahlarını kullanamayacak olduğu bir durum yaratıyor.
TAŞINMASI SIKINTI BİR YÜK
Rusya’nın mümkün bir nükleer silah kullanımı, anılmak istemeyeceği bir ‘ilk’ olacak, Rusya’nın başını uzun yıllar boyunca memleketler arası arenada epey ağrıtacak. Hücumun insani ve çevresel boyutu yıllarca tartışılacak ve Rusya üzerinde taşınması çok sıkıntı bir yük olarak kalacak.
Rusya’nın Ukrayna’ya karşı nükleer silah kullanması, Batı dünyası bir yana, Ukrayna işgaline karşı sessiz kalan, hatta silah satışı yaparak desteklediği argüman edilen Çin’i bile rahatsız edecek bir durum. Rusya’nın Ukrayna’yı nükleer silahla vurması, Çin ve Hindistan üzere ülkelerle olan ilgisine çok büyük bir darbe vurabilir. Batı’nın bilakis Rusya’dan gaz ve petrol alımını sürdüren Çin ve Hindistan üzere ülkeler, bu adım karşısında siyasetlerini değiştirebilir. Çünkü durum bu ülkeler için de bir tehdit olarak algılanabilir.
‘TAKTİK NÜKLEER’ DE ZOR
Kursk operasyonu özelinde ise farklı bir sorun daha ortaya çıkıyor. Rusya’nın Ukrayna ordusuna karşı bir taktik nükleer silah kullanmak istemesi durumunda, bunu kendi topraklarında yapmak durumunda olması. Kiev’de savaşla ilgili strateji geliştirenlerin, bu durumu anladığı ve buna nazaran hareket ettiği kestirim ediliyor. Kursk operasyonunun akabinde, bu topraklar Rusya tarafından geri kazanılsa dahi, nükleer silah kullanımı konusundaki tehditlerin artık daha fazla sorgulanır olacağı ve Ukrayna’yı korkutmayacağı görülüyor. Ukrayna idaresi Rusya’nın blöfünü görüyor ve risk alarak toprak kaybetmeyi sürdürmektense farklı bir yolu deniyor. Rusya’nın ‘ideolojik’ olarak savunulması neredeyse imkansız olan nükleer silah kullanımını gerçekleştirmesi ise epey uzak gözüküyor.
UKRAYNA KÖPRÜYÜ UÇURDU
Ukrayna ordusunun Rus topraklarındaki askeri harekatı devam ederken, Ukrayna, Kursk bölgesindeki Seym Irmağı üzerinde bulunan stratejik ehemmiyete sahip bir köprüyü havaya uçurdu. Hava Kuvvetleri Kumandanı Mikola Oleşçuk, Rus ordusuna ikmal yolunun amaç alındığını belirtti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Kursk bölgesi birinci defa Batı üretimi, muhtemelen ABD’ye ilişkin HIMARS çoklu roketatar sistemiyle vuruldu” açıklamasında bulundu. Öte yandan Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırskiy, harekatın başlamasından bu yana 11 gün geçmesine karşın Kursk bölgesinin kimi bölgelerinde 1 ila 3 kilometre ortasında ilerlediğini belirtti. Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e brifing veren Sırskiy, Ukrayna hududuna yaklaşık 11.5 kilometre uzaklıktaki Malaya Loknya bölgesinde çatışmalar olduğunu aktardı. Sırskiy, Kursk’taki durumun “kontrol altında” olduğunu belirtti.