Meltem Güneş – İhtiyaç sahibi vatandaşlar için toplumsal yardımların ehemmiyeti büyük… Bilhassa kış aylarında, doğal gaz, elektrik, aile dayanağı üzere toplumsal yardımlar vatandaşa bir nebze de olsa nefes aldırıyor.
Peki bu dayanaklardan kimler, hangi kurallarla yararlanabiliyor? Dayanakların fiyatı ne ve halde ödeniyor? Milliyet bu soruların karşılıklarını derledi ve toplumsal yardımlarda son durumu mercek altına aldı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık geçen hafta, kış periyodu öncesinde toplumsal yardım faydalanıcısı haneleri yalnız bırakmayacaklarını belirterek, toplamda yaklaşık 7 milyar TL nakdi dayanakta bulunacaklarını açıklamıştı.
Bu kapsamda hali hazırda Türkiye’de bulunan 1.003 Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYDV), takviye programları için sistemli bir biçimde kaynak aktarılıyor.
Söz konusu dayanaklardan bir olan Türkiye Aile Takviye Programı ile gelir düzeyi makul bir sayının altında kalan vatandaşların korunması amaçlanırken, programla Türkiye’de birinci kere ek bir tematik kriter (engellilik, yaşlılık, askerde yakını olma ve benzeri) aranmadan sadece gelir dikkate alınarak nakdi ve tertipli dayanak sağlanması hedeflendi.
Destek ne kadar?
Program dahilinde, kişi başına düşen gelir aralıklarına nazaran kademeli olarak takviye sunumu gerçekleştiriliyor. Kişi başına düşen aylık geliri:
450 TL ve altı olan ailelere aylık 1.250 TL,
450 TL üzeri – 911,15 TL ve altında olan ailelere 1.100 TL,
911,15 TL üzeri – 1.372,30 TL ve altında olan ailelere 950 TL,
1.372,30 TL üzeri – 1.833,45 TL ortasında olan ailelere aylık 850 TL ödeme yapılıyor.
Elektrik için ne yapılıyor?
Sosyal yardım programlarından faydalanan hanelerin elektrik tüketim sarfiyatlarına de dayanak olunuyor.
Kim yararlanabilir?
Elektrik tüketim dayanağı kapsamında;
1-2 kişilik muhtaç hanelere aylık 75 kilovatsaat,
3 kişilik muhtaç hanelere aylık 100 kilovatsaat,
4 kişilik muhtaç hanelere aylık 125 kilovatsaat,
5 ve daha fazla kişilik muhtaç hanelere aylık 150 kilovatsaat
Tıbbi Aygıt Elektrik Sarf Dayanağı Bileşeni kapsamında aylık 150 kilovatsaat karşılığı fiyat kadar aylık takviye veriliyor. Takviye 130.09 TL ile 260.19 TL arası değişiyor.
Başvuru sahibinin;
Türk vatandaşı,
SYD Vakıflarınca tertipli yardım almaya ait verilmiş hak sahipliği,
Hanede kronik hastalık nedeniyle elektrikli tıbbi aygıt kullanmak mecburiyetinde olan hasta bulunması,
Faturanın özgür olmayan tüketici ya da son kaynak tedariki kapsamında mesken abone kümesi olması gerekiyor.
Ödeme PTT aracılığıyla yapılıyor. Programın başlangıcı olan 2019’dan itibaren toplam 8.4 milyar TL tahsis sağlanırken, 2022 Ocak – Temmuz ortası 2.3 milyon haneye 2.2 milyar TL dayanak verildi.
Çocuklu haneye ek destek
“Çocuk Dayanak Bileşeni” kapsamında 1-2 çocuklu hanelere 350 TL, 3 çocuklu hanelere 450 TL, 4 çocuklu hanelere 550 TL, 5 ve daha fazla çocuklu hanelere 650 TL ek takviye sağlanıyor. Başvurusu kabul edilen aileler, elektrik tüketim takviyesi de alabilecek. Bu doğrultuda 1-2 kişilik hanelere 108 TL, 3 kişilik hanelere 144 TL, 4 kişilik hanelere 180 TL ve 5 ve üzeri nüfusa sahip hanelere ise 216 TL dayanak verilecek. Programın başladığı temmuzdan bu yana hem aile hem de çocuk bileşeni ile birlikte 2.5 milyon haneye 3 milyar TL’yi aşkın takviye sağlandı.
Doğal gaz için dayanaklar var
Vatandaşların ısınma sarfiyatı yükünün azaltılması için bu yıl şubat ayında hayata geçirilen “Doğal Gaz Tüketim Desteği” kapsamında da, muhtaçlık sahibi hanelere 900 TL ile 2.500 TL ortasında ödeme yapılıyor. Sıhhat raporu bulunan kronik hastalara yahut hayatlarını aygıta bağlı sürdüren vatandaşlara yüzde 5 oranında ek takviye sağlanıyor.
Destek ısıl harita baz alınarak iki devirlik (mart – nisan ve ekim – kasım) eşit taksitler halinde ödeniyor. Yapılan değişiklikle ekim – kasım müracaat devrinde kiracıların da takviye almasının önü açıldı.
İşte gerekli kriterler…
Doğal gaz takviyesi için başvuru sahibinin;
Türk vatandaşı olması,
Doğal gaz arzı sağlanan ilçe/beldede ikamet ediyor olması,
Başvuru periyodunda e-Devlet üzerinden müracaatta bulunması,
Hanesinde ön ödemeli ya da faturalı sayaca bağlı bir doğal gaz aboneliği bulunması,
Faturanın mesken abone kümesine ilişkin olması,
Hakkında ilgili SYDV tarafından hak sahipliği kararı verilmesi gerekiyor.
PTT’de fatura ibrazı karşılığı destekten yararlanılıyor, ön ödemeli sayaç kullananların desteği karta yansıtılıyor. Mart – nisan periyodundan bu yana 331 bin haneye 114 milyon TL ödeme yapıldı.