İstanbul başta olmak üzere birçok kentte kiralar yükselirken, boş konut bulmak da zorlaşıyor. Piyasadaki artışın sebebi olarak son günlerde, boş tutulan ‘hayalet evler’ gündeme gelmişti. Fiyatların yükselmesini bekleyenler, yabancıların boş tuttuğu konutlar, kira sınırlamasına takılmak istemeyenler konut arzını olumsuz etkilerken; günlük, haftalık konut kiralama uygulamaları da vatandaşın kâbusu haline geldi.
Ev sahipleri için daha kârlı bu metot, başka tarafta barınma sorunu yaşayan yüzbinlerce vatandaşı zora sokuyor. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, bu mevzuda vergisel düzenlemelerin hayata geçmesi gerektiğini söyledi. Aşa, “Bu uygulamaların hem iktisada olumsuz tesiri var hem de vatandaş güç durumda. Bu konutlar yılın yarısı boş kalıyor. Mesken sahibi 1 ayda kazanacağı parayı 10 günde kazanıyor. Sonra da konut boş kalıyor. İşte bu türlü hayalet konutlar ortaya çıkıyor” dedi.
Aşa, Avrupa’daki üzere ilan platformlarında kısıtlamalar yapılmasını belirterek, “Günlük kiralama olsun lakin bunun aşikâr formda denetim altına alınması lazım. Türkiye’de konut arzında düşünce varken, bu kadar fazla günlük mesken, arzı olumsuz tesirler. Türkiye’nin aşikâr bir kültürel ve toplumsal yapısı var ve bu bahiste suistimale müsaade vermemeliyiz.
Belirli bir hudut olmalı” sözlerini kullandı.
Son iki yılda ülke genelinde günlük kiralık ilan sayısı yüzde 50 arttı. Bu uygulamalar piyasadaki artışların sebeplerinden biri olarak gösteriliyor. Son aylarda da yüzde 25 artırım sonu nedeniyle dairesini kiraya verecek mesken sahipleri eşyalı kısa devir kiralama modeline yönelirken, konut arzının yetersiz olması nedeniyle bu alandaki büyüme kiralık mesken arayanlar için hayli olumsuz bir durum aldı. Bu nedenle dünyada bu sitelere yasak getiren ülkeler oldu. Türkiye’de de süratle büyüyen kısa devir kiralama uygulamaları için sıkı kontrol yapılması gerekliliği bölüm temsilcileri tarafından vurgulanıyor. İşi yasal tabanına uygun yapmayanların sayısı da az değil. Piyasada kiralık mesken bulunamazken, en işlek lokasyonlarda yüz binlerce günlük, haftalık mesken ilanları mevcut. Uzmanlar, Avrupa ülkelerindeki üzere bu sitelerdeki ilanlara kısıtlama getirilmesini vurguluyor. Bu kapsamda, vergisel düzenlemeler uygulanarak konut talebinin kırılması öneriliyor.
Tüketici Meseleleri Derneği (TÜSODER) Emlak Komisyonu Başkanı Hatice Kolçak, yıllık kiralıkta meskenlerin sayısını artırmanın yolunun kısa vadeli kiralamaya sınırlama getirilmesi gerektiğini ve bunun ilçe bazlı yapılabileceğini söyledi. Kolçak, şunları kaydetti: “Kiralık konutlarla ilgili zahmetimiz var. Meskene gereksinim var ve caydırıcılık için günlük kiralık meskenlerden daha fazla vergi alınabilir. Bir öteki teklifim ise, ilçe bazlı kısıtlamalar. Taksim, Kadıköy üzere yabancıların ağır bulunduğu bölgelerde değil de okulun olduğu, ailelerin yaşadığı Esenyurt, Ataşehir, Kağıthane üzere ilçelerde belirli bir kiralama kotası getirilsin. Vatandaşa, yılın 6 ayı kiraya verebilirsin kuralı koyulsun. Böylelikle, bu konutlar olağan kiralamaya dönebilir.”