T24 Sağlık
Diyabetin, pankreasın kâfi ölçüde insülin üretememesi ya da ürettiği insülinin tesirli kullanılamaması durumunda gelişen bir hastalık olduğunu belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yasin Bakcan, “Sağlıklı beslenme, fizikî aktivite, obeziteden kaçınma üzere hayat biçimi değişiklikleri ile tip 2 diyabet gelişme riski azaltılabilir. Hayat üslubu değişiklikleri (düzenlemeleri) sayesinde prediyabetli bireylerde tip 2 diyabete ilerlemenin yüzde 40-50 oranında önlenebileceği gösterilmiştir” dedi.
Dünya Diyabet Günü hasebiyle açıklamalarda bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yasin Bakcan, “(Diabetes mellitus) izafi ya da mutlak insülin eksikliği yahut insülin tesirine karşı gelişmiş olan ‘insülin direnci’ nedeniyle ortaya çıkan, pek çok organı etkileyerek sistemik tutuluma neden olan, kan şekeri yüksekliği ile karakterize bir metabolizma bozukluğudur. Diyabet pankreasın kâfi ölçüde insülin üretememesi ya da ürettiği insülinin tesirli bir biçimde kullanılamaması durumunda gelişen bir hastalıktır” diye konuştu.
Diyabetin türleri
Diyabetin cinslerinden bahseden Uzm. Dr. Bakcan, “Primer ve sekonder olmak üzere iki diyabet formu vardır. Bunlardan üçü (tip 1 diyabet, tip 2 diyabet ve Gestasyonel DM) primer, başkaları (spesifik diyabet tipleri) ise sekonder diyabet formları olarak geçmektedir. Hastaların yüzde 90’ı tip 2 diyabettir. Tip 2 diyabet gelişiminde bilhassa obezite ve sedanter hayat tesirlidir ve tedavide hayat usulü değişikliği ve diyetin düzenlenmesi çok değerlidir. Tip 1 diyabet hastaların birçoklarından otoimmünite sorumludur” tabirlerini kullandı.
“Türkiye diyabetin Avrupa’da en sık görüldüğü ülke”
Türkiye’de diyabet görülme oranlarına değinen Uzm. Dr. Bakcan, “IDF (uluslararası diyabet derneği) diyabet atlasının 2019 datalarına nazaran Türkiye yüzde 11,1 ile diyabet görülme oranının en yüksek olduğu Avrupa ülkesidir. Ülkemizde 6.6 milyonun üzerinde diyabetli bulunmaktadır” dedi.
“Çok yemek yeme neden olabilir”
Uzm. Dr. Bakcan, “Çok su içme, sık idrara çıkma, gece idrara çıkma, çok yemek yeme, sık acıkma, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk, ağız kuruması, açıklanamayan kilo kaybı, enfeksiyon sıklığında artış ve inatçı enfeksiyonlar, görme bozukluğu, sonluluk ve kimi hastalarda yüksek kan şekerinin neden olduğu komanın en değerli diyabet belirtileridir” diye konuştu.
Tanı konma süreci
Diyabetin teşhisinin nasıl olduğundan bahseden Uzm. Dr. Bakcan, “Açlık plazma glukozu (en az 8 saat müddetle açlık sonrası sabah ölçülen plazma glukoz), 75 g. OGTT(şeker yükleme testi) sırasındaki 2. saat plazma glukoz seviyesi, HbA1c düzeyi ve klasik hiperglisemi semptomlarının (poliüri, polidipsi, açıklanamayan yük kaybı ya da hiperglisemik kriz) eşlik ettiği durumlarda rastgele plazma glukoz seviyeleri ile konulabilir. Kan şekeri 100-125 mg/ dl olan şahıslarda prediyabetik olarak kıymetlendirilir ve diyabetik hastalar üzere hayat üslubu değişikliği ile takip edilir” sözlerini kullandı.
Risk altında olan bireyler
Risk kümesinde olan bireylere değinen Uzm. Dr. Bakcan, “40 yaşından büyük olanlar, 1. derece akrabalarında diyabet hikayesi bulunanlar, obezite (Vücut kitle indeksinin 25 kg/m2’nin üzerinde olması) ve düşük fizikî aktiviteye sahip şahıslar, gebelikte şeker yüksekliği olan ve gebelik diyabeti tanısı alan bayanlar, iri bebek doğuran bayanlar, bayanlarda polikistik overin varlığı, hipertansiyon ve hiperlipidemi üzere kronik hastalığı bulunanlar risk altındadır” açıklamasında bulundu.
“Sağlıklı beslenme önemli”
Diyabetli hastaların beslenme sistemine dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Uzm. Dr. Bakcan, “Tüm şeker hastaları diyabet diyetisyeniyle planlı bir halde çalışmalı, bireyin tıbbi ihtiyaçlarına ve beslenme alışkanlıklarına nazaran bir beslenme programı geliştirilmedir” dedi.
Uzm. Dr. Bakcan, şeker hastalığının yol açabileceği komplikasyonları ortasındaki akut ve kronik komplikasyonları şöyle açıkladı:
“Akut komplikasyonlar (hipoglisemi, diyabetik ketoasidoz, non ketotik hiperglisemik durum ve laktik asidoz) hayatı tehdit eden acil durumlardır ve derhal hastaneye başvurulması gerekmektedir. Kronik komplikasyonlar ise mikrovasküler ve makrovasküler olarak ayrılmaktadır. Makrovasküler komplikasyonlar akut koroner sendrom (AKS), stabil yahut unstabil angina, inme, süreksiz iskemik atak (TİA) yahut periferik arter hastalığı (PAH), aterosklerotik kardiyovasküler hastalık (ASKVH) olarak kabul edilmektedir. Mikrovasküler hastalıklar ise retinopati, nefropatı ve nöropatidir.” (DHA)
|
Eserleri infial yaratan Sayna Soleimanpour: Ben neden bayan cinayetlerini güzelleyeyim? |
