Uluslararası medyanın en değerli gündem başlıklarından biri de Güney Kore ile Polonya arasında yaşananlar… Hatırlanacağı üzere iki ülke ortasında 48 adet FA-50 Hafif Taarruz Uçağı tedarik programı kapsamında imzalar atılmıştı.
SON TESLİM 2028’DE
Güney Kore’nin ABD’li Lockheed Martin şirketiyle birlikte ürettiği bu uçakların 12 adetlik ilk partisi Aralık 2023’te Polonya’ya geldi. Takvime nazaran geri kalan 36 uçağın 2028 yılına kadar teslim edilmesi bekleniyor.
Ancak son günlerde daha sık duymaya başladığımız haberler bu muahedenin her an farklı bir tarafa evirilebileceğini gösteriyor.
POLONYA İLE GÜNEY KORE ORTASINDA NE OLDU?
Aslında projenin üzerinde dolaşan kimi kara bulutlar aslında vardı… Bunların başında maliyet artışları ve tedarik programında yaşanan aksamaları saymak mümkün. Lakin gelinen noktada teknik problemlerin da beklenenden daha fazla olduğu görüldü.
En büyük kırılmaysa Polonya’nın satın aldığı uçaklara ABD mühimmatı eklemek istemesiyle yaşandı. Argümana nazaran Polonya tarafı ABD üretimi hava-hava füzelerini de bu uçakta kullanmak istedi. Lakin Güney Kore bu talebe olumsuz cevap verdi.
Polonya tarafı “Söz verdiniz” diye diretse de Güney Kore’den gelen cevap işleri daha da karmaşık hale getirdi. Zira Güney Kore’nin argümanına nazaran iki ülke ortasında yapılan görüşmelerde “Bu uçaklara ABD füzesi eklenebilir mi?” sorusu gündeme gelmişti. Lakin bu bir fizibilite çalışmasıydı ve füzelerin eklenmesi ihtimal dahilindeydi. Güney Kore tarafı bunu bir mümkünlük olarak sunduğu ve kesin bir durum belirtmediğini duyurdu.
GÜNEY KORE’NİN TAVRI NASIL OKUNMALI?
Az evvel de belirttiğimiz üzere bu uçak Güney Kore’nin tek başına ortaya koyduğu bir platform değil. ABD’li şirketle ortak ilerlediler. Haliyle uçak zati doğuştan ABD mühimmatları taşıyabilecek durumda ve Polonya da bunu biliyor.
Bu noktada Güney Kore’nin “daha fazla para kazanabilmek adına” işi biraz yokuşa sürdüğü konuşuluyor. Hususa hakim kaynaklara nazaran Güney Kore’nin yapması gereken tek şey sistemde esasen var olan bir kabiliyete müsaade vermek.
Ancak Seul tarafından şimdiye kadar bu türlü bir adım gelmediği üzere Polonya da ilerleyen süreçte mevzuyu memleketler arası mahkemelere taşıyabileceği sinyalleri veriyor.
TÜRKİYE ÇOK ESNEK BİR ÜRETİCİ
Polonya ile Güney Kore ortasında yaşananlar aslında savunma sanayii gibi kritik bir alanda yapılan mutabakatların ne kadar güçlü olduğunu da gözler önüne seriyor.
Haliyle yaşananlar “Acaba işin bir tarafında Türkiye olsa süreç nasıl gelişirdi?” sorusunu getiriyor. Aslında bunun karşılığını Ankara’nın halihazırda yürüttüğü çok farklı projelerde bulmak mümkün.
Türkiye diğer bir ülke için kara, deniz ya da hava platformları üreteceğinde uygulanan en temel yaklaşımlarından biri de karşılıklı kazan-kazan unsuru oluyor. Sipariş veren ülkenin talepleri çok hassas bir formda ele alınıyor ve onların istediği doğrultuda adımlar atılabiliyor.
“BENİM MUHİMMATIMI KULLANMAK ZORUNDASIN” KARTINI OYNAMIYOR
Bugüne kadar üretilen savaş gemilerinde ya da modernizasyonu yapılan hava araçlarında sıkça gördüğümüz bir konu var. Türkiye katiyen “Benim mühimmatımı kullanmak zorundasın” kartını oynamıyor. Hatta modernize ettiği Sovyet sistemlerine NATO standartlarında mühimmat entegre edilmesinin dahi önünü açıyor. Ya da askeri gemilerde ülkelerin kendi füzelerini kullanabilmesine imkan sağlıyor.
Türk savunma sanayiini yakından takip eden birtakım isimlerin “Eğer HürJet’i yetiştirmiş olsaydık Polonya’nın ihalesini biz kazanırdık” demesinin altında bu gerçeklik yatıyor.
Ankara’nın savunma sanayiinde esnek üretim yapısının gelecek periyotlarda de hoş sonuçlar verebileceği ve bu durumun kelam konusu alandaki tüm ekosisteme olumlu yaklaşacağı beklentisi bir epey yüksek.
